Gids voor de specifieke categorie

Steeds meer bedrijven en organisaties willen met drones aan de slag en zonder al te veel beperkingen. Daardoor is het regelen van een exploitatievergunning en de juiste opleiding voor de piloot extra belangrijk. In deze gids leggen wij de specifieke categorie in vogelvlucht uit.

Open categorie

Elke piloot vliegt een drone standaard in de open categorie met deze limieten:

• Maximaal 120 meter hoog
• Maximaal minder dan 25 kilo
• Drone altijd in het zicht houdend (VLOS)
• Niet over mensenmenigten vliegen
• In Nederland niet in het donker
• Niet in no-fly zones en andere verboden gebieden
• Geen stoffen of gevaarlijke goederen uitwerpen

Heb je behoefte aan minder limieten dan kom je terecht in de specifieke categorie.

Specifieke categorie

De specifieke categorie is bedoeld voor drone operaties met meer risico('s) dan in de open categorie. Binnen de specifieke categorie worden operaties onderscheiden door een laag, gemiddeld of hoog risico.

Om je een beeld te geven van mogelijke operaties en betreffende risiconiveaus:

Laag risico

Je gaat met een kleine drone vliegen in bijvoorbeeld no-fly zones of over een mensenmenigte. Al dan niet in het donker. Je kunt, binnen de geldende voorwaarden, zowel VLOS als BVLOS (buiten het eigen directe zicht) vliegen.

Gemiddeld risico

Je gaat met zwaardere drones (> 25 kilo) vliegen en dat doe je bijvoorbeeld in dunbevolkt gebied om op het land gewassen te besproeien met vloeistoffen.

Hoog risico

Je gaat vliegen met de meest zware drones (tot max. 150 kilo) in (zeer) dichtbevolkt gebied. Bijvoorbeeld om goederen te transporteren.

Wat wordt vaak gekozen?

Als opleider spreken wij veel klanten, die al vliegen in de specifieke categorie of interesse hebben. De meeste drone operators willen graag vliegen in no-fly zones en bijvoorbeeld havengebieden (die verboden zijn voor de open categorie). Ook nachtvluchten en BVLOS operaties worden regelmatig genoemd. Dit betreft nog steeds vooral laagrisico operaties.

Organisatie, mens en machine

In de specifieke categorie worden er, afhankelijk van het risiconiveau, eisen gesteld aan de organisatie (juridisch rechtspersoon), de mens (piloot) en machine (toestel).

• Organisatie
  Er moet een verplicht, goedgekeurd operationeel handboek aanwezig zijn waarin procedures voor alle operaties en toestel(len) die je inzet in de specifieke categorie staan uitgewerkt. Op basis van dit handboek mag de piloot vliegen.
• Mens
  Als piloot heb je minimaal een basisopleiding in de specifieke categorie nodig met theorie en praktijk. Het kan zijn dat je vervolgopleiding nodig hebt. Wat je precies nodig hebt hangt af van wat je gaat doen (en in het operationeel handboek staat uitgewerkt): VLOS, BVLOS, nachtvluchten enzovoorts.
• Machine
  In de specifieke categorie moeten toestellen via EASA gecertificeerd zijn. Het handigste is om met toestellen te vliegen die een Cx-label hebben. Zelfbouw is helaas niet meer toegestaan, sinds 1 januari 2024. Voor FPV vluchten raden wij de DJI Avata 2 aan (C1 label).

In veruit de meeste gevallen is er sprake van een exploitatievergunning. Deze (bedrijfs)vergunning hangt samen met het operationeel handboek, de opgeleide piloot en het gecertificeerde toestel. Binnen dit speelveld: Wat kun je van ons verwachten?

Daarnaast helpen wij je ook met toesteladvies en hoe je zou kunnen starten.

Hoe moet ik starten?

Belangrijk aan het begin is om eerst te bepalen of je zelf een exploitatievergunning wilt aanvragen (voor het eigen bedrijf) of als freelance piloot wilt gaan samenwerken met een bedrijf dat al een vergunning heeft. In dit overzicht van de inspectie (ILT) vind je alle vergunninghouders.

Freelance piloot

Een freelance piloot heeft in principe alléén opleiding nodig. Het nadeel van deze constructie is dat je met lege handen staat, als de samenwerking wordt beëindigd. Als freelance piloot ben je verplicht om het operationeel handboek vooraf door te nemen en je te houden aan alle procedures en eisen, die worden vermeld. 

Eigen exploitatievergunning

Dit laatste geldt natuurlijk ook voor piloten, die gaan vliegen onder een nog aan te vragen exploitatievergunning. Maar in dit geval is er dus wel eerst een aanvraag nodig en moet de vergunning worden afgegeven. Zonder vergunning géén legale vluchten.

En hoe dan verder?

Wij raden je aan om - in het geval van keuze voor een eigen exploitatievergunning - zo snel mogelijk contact te zoeken met een drone consultant, die je kan helpen met het schrijven van het operationeel handboek en de aanvraag. Op dit moment is de wachttijd voor niet al te complexe handboeken bij de ILT ongeveer anderhalf jaar. Vanaf het moment dat je de aanvraag indient tot en met de afgifte.

Meer informatie

De informatie in deze blog hebben wij bewust simpel en compact gehouden.

Wij kunnen ons voorstellen dat je na het lezen van deze gids nog vragen hebt over de specifieke categorie. Eerder hebben wij al over de volgende onderwerpen geblogd:

• Het geschikte toestemmingsmiddel voor het operationeel handboek
  STS, PDRA of SORA?
• Opleiding en training
  Welke opleiding en trainingen kan ik volgen bij Drone Class?
• Stappen na afgifte van de vergunning
  Wat moet ik doen na afgifte van de exploitatievergunning?
• Voorbereiding op een audit
  Wat te doen als je door de ILT wordt onderworpen aan een audit?

Voor vragen over de specifieke categorie kun je gerust met ons contact opnemen.